NDID คืออะไร?

 

NDID (National Digital ID)  คือ ตัวตนของผู้ใช้บริการบนโลกดิจิทัล ที่สามารถทำธุรกรรมออนไลน์ต่างๆ เช่น การเปิดบัญชีเงินฝากออนไลน์ การเปิดบัญชีซื้อขายหลักทรัพย์ออนไลน์ การสมัครขอสินเชื่อออนไลน์ เป็นต้น

 

ระบบ Digital ID (ระบบ NDID) คือ โครงสร้างพื้นฐานของประเทศไทยที่เชื่อมต่อการพิสูจน์และยืนยันตัวตนจากทุกภาคส่วน โดยมีบริษัท เนช่ันแนลดิจิทัลไอดี จำกัด (NDID) เป็นผู้ให้บริการระบบ โดยธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) อนุญาตให้บริษัทหลักทรัพย์ และบริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุน ให้บริการเปิดบัญชีซื้อขายหลักทรัพย์ และบัญชีกองทุนรวมทางออนไลน์ โดยใช้บริการจากผู้ให้บริการพิสูจน์และยืนยันตัวตน (IdP) ที่เป็นธนาคารพาณิชย์ และหน่วยงานที่ให้บริการ โดยแต่ละบริษัทอาจจะมีวิธีการและรายละเอียดที่แตกต่างกันออกไป แต่ยังคงต้องเป็นไปตามกฎเกณฑ์และมาตรฐานที่หน่วยงานกำกับดูแลกำหนด

 

ประโยชน์ของ NDID

1. ยกระดับการทำธุรกรรมของประเทศไทยให้มีความน่าเชื่อถือมากยิ่งขึ้น และสนับสนุนทำให้เกิดการทำธุรกรรมบนโลกออนไลน์ ที่มีความปลอดภัยสูง
2. ได้รับความสะดวก รวดเร็ว และประหยัดเวลา ในการใช้บริการ โดยสามารถทำรายการผ่านทางช่องทางออนไลน์ได้โดยอ้างอิงการพิสูจน์และยืนยันตัวตนทางดิจิทัล ซึ่งมีความปลอดภัยสูงกว่าการทำธุรกรรมที่มีการพิสูจน์และยืนยันตัวตนด้วยสำเนาบัตรประชาชน
3. ลดต้นทุนและเวลาในการเดินทางมาแสดงตนที่สาขาหรือสำนักงาน ลดการกรอกข้อมูล ลดการใช้ปริมาณเอกสารกระดาษเพื่อแสดงตนในการสมัครใช้บริการกับหน่วยงานต่าง ๆ

สำนักงาน ก.ล.ต. กำหนดให้ NDID เป็นทางเลือกการยืนยันตัวตนลูกค้าที่เปิดบัญชีในธุรกิจตลาดทุน

การทำธุรกรรมด้วยช่องทางออนไลน์เข้ามามีบทบาทในการใช้ชีวิตประจำวันเพิ่มขึ้น สำหรับการเปิดบัญชีของธุรกิจในตลาดทุน คือ การเปิดบัญชีซื้อขายหลักทรัพย์ของทุกผลิตภัณฑ์ในตลาดทุน ทั้ง หุ้น อนุพันธ์ ตราสารหนี้ และกองทุนรวม กับธนาคาร บริษัทหลักทรัพย์ หรือบริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุน สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (สำนักงาน ก.ล.ต.) กำหนดแนวทางปฏิบัติในการนำเทคโนโลยีมาใช้ในการทำความรู้จักลูกค้าด้วยช่องทางอีเล็กทรอนิกส์ (e-KYC) ทั้งสำหรับการเปิดบัญชีทั้งแบบพบหน้า (face-to-face) หรือการเปิดบัญชีแบบใช้กระดาษ และการเปิดบัญชีออนไลน์ โดยให้ต้องยกระดับความน่าเชื่อถือของการพิสูจน์ตัวตนลูกค้า (Identity Assurance Level :  IAL) จากเดิมระดับ IAL 1.3 ที่ลูกค้าคุ้นเคย คือ การเปิดบัญชีผ่านเอกสาร แล้วแนบสำเนาบัตรประชาชน หรือเปิดบัญชีออนไลน์ และถ่ายรูปจากบัตรประชาชนตัวจริง  เป็น ขั้นต่ำในระดับ IAL 2.1+ โดยนอกจากการเก็บสำเนา หรือการถ่ายรูปบัตรประชาชนลูกค้าแล้ว จะต้องมีการถ่ายรูปลูกค้า เสียบบัตรประชาชนของลูกค้ากับเครื่องอ่านบัตร (Dip chip) พร้อมตรวจสอบใบหน้าลูกค้าและข้อมูลจากชิพในบัตรและหน้าบัตร และนำเลขเลเซอร์โค้ดหลังบัตรลูกค้ามาตรวจสถานะบัตรประชาชนทาง web-service ของกรมการปกครอง (DOPA) โดยในขั้นตอนการตรวจสอบตัวบุคคลนั้น บริษัทสามารถเลือกใช้บริการยืนยันตัวตนผ่านระบบ NDID ได้ ผ่านธนาคารหรือหน่วยงานที่ให้บริการพิสูจน์และยืนยันตัวตน หรือ Identity Provider (IDP) ซึ่งปัจจุบัน ธนาคารที่ทาง กลุ่มธุรกิจการเงิน ดาโอ (ประเทศไทย) ใช้บริการมีระดับ IAL ที่สูงกว่า คือ ที่ระดับ IAL 2.3 คือ มีการพิสูจน์อัตลักษณ์ของลูกค้าทางชีวภาพ หรือ Biometric เพิ่มขึ้นมา

 

กระบวนการพิสูจน์และยืนยันตัวตน

สำหรับบริษัทในกลุ่มธุรกิจการเงิน ดาโอ (ประเทศไทย) ได้แก่ บริษัทหลักทรัพย์ ดาโอ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) (DAOL SEC) ใช้บริการการยืนยันตัวตนผ่านระบบ NDID ผ่าน IDP ซึ่งเป็นธนาคารทั้งหมด 8 แห่ง รายละเอียด คลิก และบริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุน ดาโอ จำกัด (DAOL INVESTMENT) ใช้บริการ ผ่านธนาคาร 4 แห่ง รายละเอียด คลิก  โดยลูกค้าจะต้องผ่านการพิสูจน์ตัวตน โดยมีขั้นตอน ตามแนวทางปฏิบัติของสำนักงาน ก.ล.ต.  ดังนี้

1. การรวบรวมข้อมูลเพื่อระบุตัวตน (identification)

ลูกค้ามีการกรอกข้อมูลส่วนตัว พร้อมถ่ายภาพบัตรประชาชนตัวจริง ทำแบบประเมินความเสี่ยงในการลงทุน และแนบหลักฐานลายเซ็น

2. การตรวจสอบข้อมูลหลักฐาน (verification)

บริษัทจะนำเลขเลเซอร์โค้ดหลังบัตรประชาชนลูกค้ามาตรวจสถานะบัตรประชาชนทาง web-service ของกรมการปกครอง (DOPA) และในขั้นตอนการยืนยันตัวตนด้วย NDID ลูกค้าต้องตรวจสอบ ดังนี้

2.1 ลูกค้ามีบัญชีกับธนาคารที่ต้องการใช้บริการ NDID

2.2 ลูกค้าได้ลงทะเบียนใช้บริการ NDID กับธนาคารที่ลูกค้าใช้บริการ โดยการเสียบบัตรประชาชนกับเครื่องอ่านบัตรและถ่ายรูปใบหน้าที่ธนาคาร

2.3 ได้ทำการเปิดใช้งาน NDID ที่แอปพลิเคชัน หรือสาขาธนาคารที่ท่านต้องการใช้บริการ NDID แล้ว

3. การตรวจสอบตัวบุคคล

ลูกค้าเลือกธนาคารที่ได้ลงทะเบียน NDID และดำเนินการยืนยันตัวตนผ่านแอปพลิเคชันธนาคาร โดยธนาคารจะให้ลูกค้าถ่ายภาพเคลื่อนไหวเพื่อเทียบ Biometric เพื่อพิสูจน์อัตลักษณ์ของลูกค้าทางชีวภาพ กับฐานข้อมูลลูกค้าที่ธนาคารมี เมื่อตรวจสอบสำเร็จ ธนาคารจะส่งผลการยืนยันตัวตนมาให้บริษัทผ่านหน้าเว็บไซต์ของบริษัท

4. การตรวจสอบช่องทางติดต่อ

เช่น บริษัทจะมีการส่ง SMS OTP ยืนยันเบอร์โทรศัพท์มือถือของลูกค้าในขั้นตอนการเปิดบัญชี

 

ทำไมต้องพิสูจน์ตัวตนตามที่กฎหมายกำหนด ?

1. เพื่อให้แน่ใจได้ว่า ลูกค้าที่มาเปิดบัญชีมีตัวตนจริงเพียงคนเดียว
2. ข้อมูล หลักฐานที่ลูกค้านำมาแสดงเป็นของจริง
3. ลูกค้าเป็นเจ้าของหลักฐานที่นำมาเปิดบัญชี

ดังนั้น การยืนยันตัวตนทางดิจิทัลด้วย NDID ในการเปิดบัญชีซื้อขายหลักทรัพย์นั้น มีไว้เพื่อความปลอดภัยของลูกค้าเอง ในการทำธุรกรรมในตลาดทุนของลูกค้า เพื่อให้แน่ใจได้ว่าบัญชีซื้อขายหลักทรัพย์นั้นเป็นของลูกค้าที่มีตัวตนจริง เพื่อลดความเสี่ยงในการที่มีคนแอบอ้างตัวตนของลูกค้ามาเปิดบัญชีเพื่อลงทุน

เมื่อท่านทราบเหตุผลของการยืนยันตัวตนเช่นนี้แล้ว หากท่านพบเจอการเปิดบัญชีเพื่อใช้บริการด้านการลงทุนในตลาดทุน ที่ไม่ได้มีการยืนยันตัวตนตามเกณฑ์ทางการ ท่านต้องระมัดระวัง อย่าหลงเชื่อไปเปิดบัญชีใช้บริการ เพราะอาจมีความเสี่ยงในการถูกหลอกลวงนำข้อมูลส่วนตัวไปใช้ในการลงทุน